Diabetes (मधुमेह) आणि हृदय आरोग्य यांचा अतूट संबंध आहे. अनेकदा मधुमेहाच्या व्यवस्थापनावर लक्ष केंद्रित केलं जातं, पण हृदयाच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष केल्याने भविष्यात मोठ्या समस्या निर्माण होऊ शकतात. या दोन्ही आरोग्य समस्यांवर योग्य वेळी नियंत्रण ठेवणं महत्त्वाचं आहे.
मधुमेह आणि हृदयाचा संबंध काय आहे?
➡️ रक्तातील साखर (Blood Sugar) वाढल्याने हृदय आणि रक्तवाहिन्यांवर ताण येतो.
➡️ Diabetes असलेल्या व्यक्तींमध्ये हृदयविकाराचा धोका दुप्पट असतो.
➡️ कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइड्स वाढल्याने रक्तवाहिन्या ब्लॉक होतात.
➡️ उच्च रक्तदाब आणि खराब जीवनशैलीमुळे हृदयावर अतिरिक्त भार पडतो.
मधुमेह नियंत्रणासाठी 5 महत्त्वाच्या टिप्स – हृदयाचं आरोग्य जपण्यासाठी आवश्यक
✅ 1. संतुलित आणि हृदयासाठी लाभदायक आहार घ्या
- ट्रान्स फॅट्स आणि सॅच्युरेटेड फॅट्स टाळा (butter, लाल मटण, तळलेले पदार्थ).
- Whole grains, पालेभाज्या, Omega-3 युक्त पदार्थ (Flaxseeds, Salmon fish) खा.
- Processed food आणि जास्त साखर असलेले पदार्थ टाळा.
✅ 2. नियमित व्यायाम करा
- दररोज किमान 30-40 मिनिटे चालणे, जॉगिंग किंवा योगासने करा.
- Cardio Exercise (Cycling, Swimming) हृदयासाठी उत्तम.
- व्यायामामुळे शरीरातील इन्सुलिनची संवेदनशीलता सुधारते आणि साखर नियंत्रित राहते.
✅ 3. रक्तातील साखरेचं नियमित निरीक्षण (CGM वापरा)
- Continuous Glucose Monitoring (CGM) डिव्हाइस वापरल्यास रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवता येते.
- दिवसातून 17 तास रक्तातील साखर 70-180 mg/dl या मर्यादेत ठेवणं आवश्यक.
- ग्लुकोज नियंत्रण चांगलं ठेवल्यास हृदयविकाराचा धोका 6.4% कमी होतो.
✅ 4. तणाव व्यवस्थापन आणि पुरेशी झोप घ्या
- ध्यान (Meditation), योग आणि संगीत यामुळे तणाव कमी होतो.
- झोप अपुरी झाल्यास रक्तातील साखर असंतुलित होते, त्यामुळे रोज 7-8 तास झोप आवश्यक.
✅ 5. धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा
- धूम्रपानामुळे रक्तवाहिन्यांच्या भिंती कठीण होतात आणि ब्लॉकेज निर्माण होतो.
- अल्कोहोल रक्तातील साखरेवर परिणाम करतो, त्यामुळे मधुमेहींनी ते मर्यादित प्रमाणातच घ्यावं.
