सनसेट एंग्झायटी म्हणजे काय?
सनसेट एंग्झायटी म्हणजे सूर्यास्तानंतर किंवा संध्याकाळी येणारी अस्वस्थता, चिंता किंवा घाबरण्याची भावना. ही स्थिती मानसिक आणि शारीरिक लक्षणांसह प्रकट होते. अशा परिस्थितीत व्यक्तीला निराशा, चिंता, आणि भीतीची भावना तीव्रतेने अनुभवायला लागते.
सनसेट एंग्झायटीमध्ये संध्याकाळ होताच काहींना भविष्याची चिंता, भीती, आत्मविश्वासाचा अभाव, आणि सतत नकारात्मक विचार येतात. याला शारीरिक लक्षणांची जोडही असते.
सनसेट एंग्झायटीची मानसिक लक्षणं:
- भीती आणि घाबरण्याची भावना.
- नकारात्मक विचारांची पुनरावृत्ती.
- आत्मविश्वास कमी होणे.
- उदासी आणि नैराश्याची भावना.
शारीरिक लक्षणं:
- हृदयाची धडधड वाढणे.
- घाम येणे, थंडीतही शरीर ओलसर होणे.
- हात-पाय थरथरणे.
- श्वास घेण्यात अडचण होणे.
- झोप न लागणे किंवा वारंवार झोपमोड होणे.
सनसेट एंग्झायटी होण्याची कारणं:
- मानसिक आरोग्य समस्या: चिंता, नैराश्य, किंवा इतर मानसिक आजारांमुळे हा त्रास होऊ शकतो.
- हार्मोनल बदल: सूर्यास्ताच्या वेळी मेलाटोनिन आणि कोर्टिसोल हार्मोन्सच्या बदलांचा प्रभाव मानसिक आरोग्यावर होतो.
- तणाव: ऑफिस, कुटुंब किंवा इतर जबाबदाऱ्यांमुळे तणाव वाढतो, ज्याचा परिणाम एंग्झायटीवर होतो.
सनसेट एंग्झायटी टाळण्यासाठी महत्त्वाचे उपाय:
- थेरपी आणि काउन्सेलिंग:
- कॅग्निटिव्ह बिहेव्हियरल थेरपी (CBT) प्रभावी ठरते.
- प्रोफेशनल काउन्सेलिंगने नकारात्मक विचारांवर नियंत्रण मिळवता येते.
- योग आणि ध्यान:
- प्राणायाम, डीप ब्रीदिंग आणि ध्यानामुळे तणाव कमी होतो.
- दररोज नियमित योग केल्याने मन शांत राहते.
- आहार आणि व्यायाम:
- हलका, पोषक आहार घ्या.
- संध्याकाळी हलका व्यायाम किंवा चालण्याची सवय लावा.
- सकारात्मक वातावरण:
- हलकी आणि आनंददायक संगीत ऐका.
- वाचन किंवा क्रिएटिव्ह क्रियाकलापात मन गुंतवा.
- झोपेचा ताळमेळ राखा:
- झोपण्याच्या वेळा निश्चित ठेवा.
- रात्री स्क्रीन टाईम टाळा.
- तणाव व्यवस्थापन:
- ताणतणाव कमी करण्यासाठी स्वतःला वेळ द्या.
- मित्र-परिवारासोबत वेळ घालवा.
- डॉक्टरांचा सल्ला:
- लक्षणं दीर्घकाळ टिकली तर तातडीने डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
- गंभीर स्थितीत औषधोपचाराचा आधार घ्या.