women – causes and prevention Maharashtra Katta
Health आरोग्य

महिलांमध्येही वाढतोय Stroke चा धोका – कारणे आणि प्रतिबंध

Maharashtra KattaComment(0)
Spread the love

Stroke ची समस्या आता फक्त पुरुषांपुरती मर्यादित राहिलेली नाही, तर women’s health साठी देखील ही गंभीर बाब बनली आहे. Indian Council of Medical Research (ICMR) च्या अहवालानुसार, 2050 पर्यंत भारतात आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये स्ट्रोकमुळे 1 कोटी मृत्यू होण्याची शक्यता आहे.

What is Stroke?

स्ट्रोक म्हणजे मेंदूला होणारा रक्तपुरवठा अचानक block किंवा bleed झाल्याने होणारा विकार. यामुळे मेंदूच्या पेशी मरतात आणि कायमस्वरूपी अपंगत्व किंवा मृत्यू देखील होऊ शकतो.

स्ट्रोकची लक्षणे लक्षात ठेवण्यासाठी BEFAST संज्ञा वापरली जाते:

  • B – Balance (तोल जाणे)
  • E – Eyes (दृष्टिदोष, अचानक डोळे भुरकट होणे)
  • F – Face drooping (एका बाजूचे तोंड वाकडे होणे)
  • A – Arm weakness (हाताला किंवा पायाला कमजोरी येणे)
  • S – Speech difficulty (स्पष्ट बोलता न येणे)
  • T – Time to call emergency (तात्काळ वैद्यकीय मदत घेणे आवश्यक)

महिलांमध्ये स्ट्रोकची जोखीम वाढवणारे घटक:

1️⃣ Hormonal Changes:

  • रजोनिवृत्ती (Menopause) नंतर इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होते, ज्यामुळे रक्तवाहिन्यांवर परिणाम होतो आणि स्ट्रोकचा धोका वाढतो.
  • Pregnancy complications जसे की Pre-eclampsia (उच्च रक्तदाब) आणि Gestational Diabetes देखील स्ट्रोकची शक्यता वाढवतात.

2️⃣ High Blood Pressure (उच्च रक्तदाब):

  • Blood pressure control नसेल तर स्ट्रोकची शक्यता वाढते.
  • Women above 40 should regularly check their BP levels.

3️⃣ Contraceptive Pills & Smoking:

  • Birth control pills मधील इस्ट्रोजेनमुळे blood clotting होण्याची शक्यता असते.
  • Smoking + Contraceptives हे कॉम्बिनेशन स्ट्रोकसाठी high-risk ठरते.

4️⃣ Obesity आणि व्यायामाचा अभाव:

  • वजन जास्त असेल, तर Diabetes, High BP आणि Cholesterol वाढण्याची शक्यता असते, जी स्ट्रोकला कारणीभूत ठरते.
  • Daily 30 मिनिटांचा व्यायाम हा स्ट्रोकपासून बचाव करण्यासाठी आवश्यक आहे.

5️⃣ Heart Disease आणि Atrial Fibrillation:

  • अनियमित हृदयाचे ठोके (Atrial Fibrillation) असतील, तर रक्ताची गुठळी तयार होऊन स्ट्रोकचा धोका वाढतो.

6️⃣ Excessive Alcohol Consumption (अति मद्यपान):

  • मद्यपान केल्याने Blood Pressure वाढते आणि वजन वाढते, ज्यामुळे स्ट्रोकचा धोका अधिक होतो.

How to Reduce Stroke Risk? (स्ट्रोक टाळण्यासाठी उपाय)

✅ Regular health checkups – रक्तदाब, साखर आणि कोलेस्ट्रॉल तपासा.
✅ Balanced diet – जास्त मीठ, साखर आणि processed food टाळा.
✅ Exercise regularly – रोज किमान ३० मिनिटे चालणे किंवा योगासने करणे.
✅ No Smoking, No Alcohol – तंबाखू व अल्कोहोलचा वापर बंद करा.
✅ Manage stress – ध्यान (meditation) आणि पुरेशी झोप घ्या.

Related Articles
Health

GBS रुग्णसंख्या 197 वर, 20-29 वयोगटातील तरुण अधिक प्रभावित

Maharashtra Katta
Spread the love

Spread the loveराज्यात Guillain Barre Syndrome (GBS) च्या वाढत्या प्रकरणांमध्ये 20 ते 29 वर्षे वयोगटातील रुग्णांचे प्रमाण सर्वाधिक आहे. आतापर्यंतच्या आकडेवारीनुसार, एकूण 197 रुग्णांपैकी 42 जण या वयोगटातील आहेत. यानंतर 50-59 वयोगटातील 28 टक्के, 40-49 वयोगटातील 27, 10-19 वयोगटातील 23, 30-39 वयोगटातील 23, 60-69 वयोगटातील 21, 70-80 वयोगटातील 6 आणि 80-89 वयोगटातील 4 रुग्ण आढळले आहेत. पुण्यात GBS चा प्रसार, दूषित पाण्यामुळे वाढता धोका पुणे शहरात जानेवारीपासून GBS प्रकरणांमध्ये वाढ झाली आहे. राष्ट्रीय विषाणू विज्ञान संस्थेच्या (NIV) अहवालानुसार, हा आजार दूषित पाण्यामुळे फैलावला आहे. प्रारंभिक टप्प्यात उलट्या, जुलाब, थकवा अशी लक्षणे दिसतात. Campylobacter Jejuni आणि Norovirus या जिवाणू-विषाणूंमुळे GBS चा प्रादुर्भाव झाल्याचे स्पष्ट झाले आहे. GBS ची लक्षणे आणि परिणाम हा विकार चेतासंस्थेशी संबंधित असल्यामुळे शरीराची प्रतिकारशक्ती तंत्रिका पेशींवर हल्ला करते. जिवाणू किंवा विषाणू संसर्ग झाल्यानंतर 1 ते 3 आठवड्यांत GBS विकसित होतो. यात पुढील लक्षणे दिसू शकतात: GBS वरील उपचार आणि पुनर्वसन GBS वर लक्षणांनुसार उपचार केले जातात. IVIG (Intravenous Immunoglobulin) इंजेक्शन किंवा प्लाझ्मा बदलण्याच्या पद्धतीने उपचार केला जातो. योग्य वेळी निदान आणि उपचार केल्यास रुग्ण पूर्णपणे बरा होऊ शकतो. राज्यातील GBS वाढत्या संख्येच्या पार्श्वभूमीवर प्रतिबंधात्मक उपाय आणि स्वच्छतेची काळजी घेणे गरजेचे आहे. सार्वजनिक आरोग्य तज्ज्ञांनी नागरिकांना शुद्ध पाणी पिणे आणि स्वच्छतेच्या सवयी पाळण्याचा सल्ला दिला आहे.

Citrus Fruits for Stress Relief:
Health आरोग्य

Citrus Fruits for Stress Relief: ताण-तणाव आणि नैराश्यावर उपाय!

Maharashtra Katta
Spread the love

Spread the loveआजच्या धावपळीच्या जीवनशैलीमध्ये stress, anxiety आणि depression खूप सामान्य झाले आहेत. पण तुम्हाला माहिती आहे का की Citrus Fruits (लिंबूवर्गीय फळे) यावर प्रभावी उपाय ठरू शकतात? Harvard Medical School च्या 2024 संशोधनानुसार, दररोज Citrus fruits खाल्ल्याने तणावाचा धोका 20% ने कमी होतो. 🍊 Citrus Fruits म्हणजे काय? Citrus fruits म्हणजे लिंबूवर्गीय फळे, जसे की:✔ संत्रे (Oranges)✔ मोसंबी (Sweet Lime)✔ लिंबू (Lemon)✔ ग्रेपफ्रूट (Grapefruit)✔ कीनू (Mandarin) 🍋 Mental Health साठी फायदे ✅ Vitamin C आणि Antioxidants यामुळे मेंदूची कार्यक्षमता सुधारते✅ तणाव कमी करून mood fresh ठेवतात✅ मेंदूत Cortisol hormone (stress hormone) कमी करण्यास मदत करतात✅ नैराश्य (Depression) आणि चिंता (Anxiety) कमी करण्यास मदत होते 🍊 दररोज किती प्रमाणात खावे? 👉 एक तरी Citrus Fruit खाल्ल्यास तुमच्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी चांगले फायदे होऊ शकतात.👉 सकाळी Lemon water किंवा Fresh Orange juice घेतल्यास दिवस फ्रेश जाईल!
Health Pune आजच्या बातम्या आरोग्य

पुण्यात गुइलेन-बॅरे सिंड्रोमचा उद्रेक- जाणून घ्या, हा दुर्मीळ आजार आणि त्याची लक्षणे!

Maharashtra Katta
Spread the love

Spread the loveकारणे, लक्षणे आणि प्रतिबंधात्मक उपाय पुण्यात गुइलेन बॅरे सिंड्रोम (Guillain-Barré Syndrome – GBS) या दुर्मीळ न्यूरोलॉजिकल आजाराने नागरिकांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण केले आहे. सिंहगड रोड, धायरी आणि आजूबाजूच्या परिसरात या आजाराचे तब्बल २२ संशयित रुग्ण आढळले असून, आरोग्य विभागाने सतर्कतेचे इशारे दिले आहेत. शहरातील प्रमुख रुग्णालये व महापालिकेच्या आरोग्य पथकांनी परिस्थिती नियंत्रणात आणण्यासाठी वेगवान पावले उचलली आहेत. गुइलेन बॅरे सिंड्रोम म्हणजे काय? गुइलेन बॅरे सिंड्रोम हा एक दुर्मीळ न्यूरोलॉजिकल डिसऑर्डर आहे. या आजारात रुग्णाच्या प्रतिकारशक्तीमुळे मज्जातंतूंवर हल्ला होतो, ज्यामुळे हात-पाय कमजोर होणे, स्नायूंमध्ये वेदना आणि शरीराचे नियंत्रित हालचाल गमावणे अशा समस्या निर्माण होतात. गंभीर स्वरूपात, हा आजार रुग्णाला श्वास घेण्यास अडथळा निर्माण करू शकतो आणि तातडीच्या वैद्यकीय उपचारांची आवश्यकता असते. पुण्यातील स्थिती दीनानाथ मंगेशकर रुग्णालय आणि पूना रुग्णालयाच्या अतिदक्षता विभागात संशयित रुग्ण दाखल झाले आहेत. पुणे महापालिकेने (PMC) या घटनेवर लक्ष ठेवण्यासाठी आणि तपासणीसाठी विशेष पथके तयार केली आहेत. पीएमसीच्या सहायक वैद्यकीय अधिकारी डॉ. वैशाली जाधव यांनी या प्रकरणांची पुष्टी केली आहे. त्यांनी सांगितले की, सहा रुग्णांचे रक्त नमुने गोळा करून तपासणीसाठी इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च (ICMR) च्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हायरोलॉजी (NIV) कडे पाठवले आहेत. गुइलेन बॅरे सिंड्रोमची प्रमुख लक्षणे आजार होण्याची शक्यता का वाढते? GBS नेमका का होतो, हे अद्याप स्पष्ट नाही. मात्र, संसर्ग झाल्यानंतर (जसे की व्हायरल किंवा बॅक्टेरियल इन्फेक्शन) शरीरातील प्रतिकारशक्ती चुकीने मज्जातंतूंवर हल्ला करते. काही वेळा लसीकरणानंतरही या आजाराचे प्रकरणे आढळतात, पण ती खूप दुर्मीळ असतात. उपचार आणि व्यवस्थापन गुइलेन बॅरे सिंड्रोमवर वेळेवर उपचार करणे महत्त्वाचे आहे. प्रतिबंधात्मक उपाय आरोग्य विभागाचे प्रयत्न पुणे महापालिका व आरोग्य विभाग यांनी या आजाराचे रुग्ण आढळलेल्या भागांमध्ये विशेष पथके पाठवून जागरूकता मोहिम राबवली आहे. संशयित प्रकरणे लवकर ओळखण्यासाठी आणि त्यावर वेळीच उपचार करण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न केले जात आहेत.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *